Op dezelfde dag dat de uitjes de grond in gaan, zaai ik samen met opa ook de wortels, bospeen om precies te zijn. Maar in tegenstelling tot de uitjes, zijn de wortelzaadjes minuscuul, wat het zaaien lastig maakt. Opa heeft er een oplossing op gevonden. “Die wortelzaadjes zijn zo klein! Ik meng ze altijd eerst met een emmertje vochtig zand. Ik heb vanochtend een emmertje zand gehaald bij de nieuwbouw verderop en ik heb de wortelzaadjes goed met het zand vermengd. Dan hoeven we niet de losse zaadjes te zaaien, maar alleen het zandmengsel over de rug te verdelen.”

Op kleigrond is het slim om de wortels op ruggen te zaaien. De klei is namelijk zo hard dat wortels moeite hebben om erdoorheen te groeien. Op hun reis de bodem in, kronkelen ze via de weg van de minste weerstand naar beneden. De wortels worden kronkelig, vertakt en misvormd. Als ze daarentegen door een bergje losgemaakte klei kunnen groeien, blijven ze keurig rechts.

Opa maakt een rechte rug van ongeveer 20 centimeter hoog en 30 centimeter breed. Daar bovenop strooit hij vervolgens het mengsel van zand en zaadjes. Niet in een rijtje maar breedwerpig, over een breedte van ongeveer 20 centimeter. Breedwerpig is moestuintaal voor zaadjes gelijkmatig verdelen over een breder zaaibed, dus niet op een enkel smal rijtje. Het laagje zand met zaadjes bedekt hij tenslotte met een laagje aarde van 0,5 tot 1 centimeter. Door zo’n laagje komt voldoende licht om de wortelzaadjes te laten ontwaken.

Op zandgrond is het niet nodig om ruggen te maken, daar is de grond zo los dat wortels geen moeite hebben met het doordringen van de grond. Maar of je nou of klei of op zand of op welke grondsoort dan ook tuiniert, voor wortels moet je geduld hebben. Het kiemen duurt lang, vaak enkele weken. Kortom, ik zet braaf bordjes in de grond op de plek waar ik de wortels gezaaid heb: winterpeen, oranje bospeen en regenboogpeen. Anders ben ik ruim voor de wortels opkomen, al lang en breed vergeten waar ze ook alweer stonden.

Half april kunnen ook de rode bietjes gezaaid worden. Wat een grappige zaadjes zijn dat toch! Het zijn een soort clusterbommetjes; in een grillig gevormd bommetje zitten soms meerdere zaden samengepakt. Opa zaait ze in rijtjes, dus eerst maakt hij met de steel van de hark rechte geultjes van 2 tot 3 centimeter diep. Het zaaien zelf besteedt hij uit aan mij: ‘doe maar om de 4 tot 5 cm een zaadje’. Dat komt natuurlijk ook niet al te precies, je kunt de plantjes altijd nog uitdunnen (het teveel aan plantjes eruit trekken).

Maar opa is zuinig en vindt dat ik de zaadjes keurig om de paar centimeter in de grond moet stoppen. Daarna een beetje aandrukken zodat ze stevig omarmd worden door de aarde. Zaadjes willen graag stevig vastgehouden worden door de aarde, dat geeft ze blijkbaar zo’n veilig gevoel dat ze uit durven te komen. Opa denkt er iets technischer over dan ik: ‘de grond is vochtig en vocht zorgt ervoor dat zaden ontkiemen.’ Nou ja, de theorie erachter maakt ook niet heel veel uit, als de plantjes maar mooi opkomen! De zaadjes worden tenslotte bedekt met een laagje grond. Groeien maar bietjes!