Heb je ook zo genoten van het prachtig zonnige paasweekend? Net als wij heerlijk in de tuin gewerkt en ontspannen? Ik heb een kort filmpje gemaakt van onze moestuin zodat jij ook kunt zien hoe het er bij ons voorstaat op het moment. Staat alles er perfect bij? Zeker niet. Maar dat is juist het leuke van tuinieren: er is altijd wat te doen, altijd iets om naar uit te kijken, er blijft altijd wat te dromen.

Naast zonnig en warm was het hier tot woensdagavond ook ontzettend droog. Zo droog dat ook wij veel aan het gieten zijn geweest. Terwijl we dat eigenlijk zoveel mogelijk proberen te voorkomen…

Verschillen in water geven

Als je als moestuinier een beetje om je heen kijkt op een tuinvereniging, zul je zien dat de ene tuinier zelden water geeft, terwijl de ander ongeveer vergroeid is met zijn of haar gieter en vrijwel continu aan het gieten is. Als je vervolgens kijkt wat de invloed is op de oogst, zul je in de loop van het seizoen zien dat het bij de meeste gewassen eigenlijk niet zoveel uitmaakt of je nou veel of weinig giet.

Bij de meeste gewassen, zeg ik er meteen maar bij als disclaimer. Net als bij veel andere moestuinactiviteiten zit de devil in the details. Pas als je weet welke planten wel en welke geen of nauwelijks water nodig hebben, kan je lekker pragmatisch (of lui, het is maar net hoe je het ziet) met de gieter aan de slag gaan.

Pragmatisch gieten

En pragmatisch, daar hou ik van. Gieten is niet mijn favoriete klusje. Ook al ligt onze moestuin aan een sloot. Dat heen en weer gezeul met zware gieters, het bukken aan de slootkant, de waterplanten die de gieter in stromen en de kop verstoppen. Nee, ik ben liever lui dan moe en giet alleen wanneer het écht nodig is. En dat is echt maar in een paar gevallen.

Of en wanneer je bepaalde groenten van water moet voorzien, komt in de specifieke groentelessen van de moestuincursus aan de orde. Hieronder geef ik je alvast wat algemene richtlijnen voor het gieten.

Net geplante zaailingen

Dat je net uitgeplante, jonge zaailingen liever wel een slokje water geeft, dat staat buiten kijf. De kleine wortelkluitjes moeten gaan uitgroeien tot grote wortelstelsels en daarbij kunnen ze best een beetje hulp gebruiken. Maar na een paar dagen in vochtige grond kunnen ze zichzelf echt wel redden.

Planten zijn namelijk niet uitsluitend afhankelijk van het water dat jij ze geeft, zelfs niet als het een tijdje niet regent. Ook van onderaf komt er, via een proces dat capillaire werking heet, grondwater naar boven. De bovenste laag van de grond kan kurkdroog zijn maar als je een beetje graaft, kom je vanzelf op vochtige aarde. Dankzij de capillaire werking. Als de wortelkluitjes in deze vochtige laag aarde staan, hebben de plantjes dus beschikking over water en kan jij lui zijn op het gebied van water geven.

Water geven na het zaaien

Ook na het zaaien is het zinvol om bij droogte water te geven. Zorg ervoor dat de grond waarin je gezaaid hebt continu een beetje vochtig blijft. Zo kunnen de zaden goed ontkiemen en groeien. Bij regen hoef je dus echt niet extra bij te gieten. Bij droog en zonnig weer, daarentegen, is het verstandig om dagelijks of in ieder geval om de dag een beetje water te geven.

Zeker als de zaden al aan het ontkiemen zijn. Want zolang de zaden nog niet aan het ontkiemen zijn begonnen, hoef je je niet druk te maken. Dan blijven de zaden gewoon in de droge grond wachten tot de bodem vochtig genoeg is om aan het ontkiemen te beginnen. Ontkiemende zaden die met droogte te maken krijgen, krijgen het echter zwaar. Net ontkiemde plantjes zijn namelijk kwetsbaar en erg gevoelig voor uitdroging.

Invloed van het weer

Wanneer geef je wél langer water aan jonge plantjes? Als het weer schraal is en dat is eigenlijk alleen in het voorjaar iets om rekening mee te houden. Schraal? In mijn studententijd was schraal een tijdje hét mode-synoniem voor armzalig maar die tijd is voorbij en tegenwoordig gebruik ik schraal vooral om een bepaald weertype aan te geven.

Schraal weer betekent dat de zon schijnt in combinatie met een lage luchtvochtigheid en een stevige wind. Dat is het recept om ontzettend droge grond te krijgen en dus om extra water te geven als je jonge plantjes in de grond hebt staan. Zo heb ik in het voorjaar wel eens gras gezaaid waarbij ik echt regelmatig moest gieten om de ontkiemende grasjes in leven te houden.

Grondsoort

Ook het type grond speelt een rol bij hoeveel je moet gieten. Zandgrond is veel sneller droog dan kleigrond. Mijn vader tuiniert op klei en geeft naar mijn weten alleen recent gezaaide of net geplante, jonge zaailingen en aardbeien water. Aardbeien? Ja, maar ook zeker niet het hele seizoen. Alleen op het moment dat het droog is én er vruchten aan de planten zitten. Omdat aardbeienplanten die voldoende water krijgen grotere en sappigere vruchten produceren. Zelf tuinieren we op zandgrond waardoor ook andere groenten soms een extra slokje water nodig hebben.

Waarom gieten sommige tuiniers dan wel zo veel?

Waarom gieten sommige tuiniers dan zoveel terwijl het eigenlijk niet nodig is? Tja, misschien omdat het ook niet echt veel kwaad kan. Het overschot aan water stroomt gewoon de bodem in. De tuiniers die zoveel gieten, denken dus dat ze goed bezig zijn. De planten groeien toch goed?! Dat terwijl de planten het ook prima naar hun zin zouden hebben zonder gieters vol water.

Kijk naar je planten!

En dan nog het aloude advies om gewoon naar je planten te kijken en je boerenverstand te gebruiken. Slaphangende bladeren aan het einde van een hete zomerdag? Zegt genoeg: die kunnen wel een slok water gebruiken. Zijn de bladeren daarentegen mooi stevig, dan kan je de gieter echt laten staan. De planten hebben zo’n groot wortelnetwerk ontwikkeld dat ze hun water prima uit de bodem kunnen halen. Scheelt jou weer tijd en moeite.

Tenzij je natuurlijk behoefte hebt aan een extra work-out: ga dan gerust gieten en wel vooral bij de vruchtdragende aardbeienplanten!

En… laat je me nog even weten wat je van het filmpje vond? Ik ben benieuwd!