De meeste moestuinboeken beginnen met instructies voor het opstellen van een teeltplan, een planning voor welke plantjes waar in de tuin terecht gaan komen en op welk moment van het jaar. Maar juist die strenge instructies maken het begin van zo’n boek zo taai om door te komen. Tuinieren is een hobby, geen extra studie! En inderdaad, de paar tuinboeken die ik heb, staan naast mijn studieboeken in de kast te verstoffen.
Een teeltplan opstellen is een flink puzzelwerk en inmiddels kan ik de lol er wel van inzien. Maar toen ik net begon met moestuinieren, in groep 4 van de basisschool, had ik echt geen zin en geen geduld om eerst een plan te maken. In de grond wroeten en zelf eten zien groeien, dat is wat ik wilde!
Mijn opa doet niet aan teeltplannen. Hij onthoudt waar alle groenten vorig jaar stonden en weet precies op welke plekje in de tuin ze het komende jaar terecht moeten komen. Door zijn jarenlange ervaring als boer en moestuinier hoeft hij niet op te zoeken wanneer de gewassen het beste gezaaid of geplant kunnen worden. Hij weet bovendien precies hoeveel voeding de verschillende gewassen nodig hebben. Door zijn leeftijd en misschien ook wel zijn behoudende karakter heeft hij bovendien geen behoefte om (voor hem) nieuwe gewassen uit te proberen. Oud en vertrouwd, daar blijft hij bij. ‘Al dat moderne spul, dat hoef ik niet in mijn tuin.’
Zoals een net geboren eendje achter moeder-eend aan hobbelt, hobbel ik, wat de moestuin betreft, al jarenlang achter mijn opa en tuinierende vader aan. In het voorjaar belt opa steevast met de vraag: ‘Heb je je gele plantuien al op de tuin?’ Zo wist ik dat het tijd was om de uitjes in de grond te zetten. Vervolgens belde ik mijn vader om verslag te doen van het uien planten. Trots meldde ik dat ik zowel gele als rode plantuitjes in de tuin had gezet. ‘De rode ook al? Dat is vroeg zat!’ In andere woorden: het is nog veel te vroeg om rode uien te poten. De gele variant kan veel beter tegen de voorjaarskou. Wist ik veel.
Een moestuin beginnen gaat met vallen en opstaan en juist dat maakt het zo leuk. Het weer kan tegenzitten, beestjes kunnen je mooie groenten opeten maar er lukt altijd wel iets. Het oogsten van je eigen groenten en fruit maakt alle tegenslagen goed. ‘Elk jaar al het spul zien opkomen en zien groeien, dat is toch prachtig?’ legt opa uit als ik vraag waarom hij zo graag tuiniert. En zo is het maar net, the miracle of life never gets dull.
Een jaar lang ga ik bijhouden wat er in de tuin gebeurt, zowel bij opa als in mijn eigen tuin. Zodat ik voor altijd een moestuinverslag heb om op terug te vallen. Ook als opa er niet meer is om me er in het voorjaar aan te herinneren dat het tijd is om uien te planten.