In januari zijn we af en toe al even naar de tuin geweest, om wat onkruid om te spitten en op te ruimen. Maar die koude, korte winterdagen met af en toe een waterig zonnetje zijn eigenlijk waardeloos om in de tuin door te brengen. Verkleumd en met tintelende vingers en tenen kon ik het zelfs bij de houtkachel amper meer warm krijgen.

Kortom, er zijn leukere tuindingen om in januari te doen. Bijvoorbeeld dromen over wat we in de tuin willen gaan kweken. Hoeveel potten aardbeienjam we in de zomer willen gaan maken. Of we worteltjes in alle kleuren van de regenboog willen of toch gewoon alleen oranje peentjes. Tuinbonen, sperziebonen, haricots verts of pronkbonen. Of gewoon allemaal.

Opa kiest al jaren voor precies dezelfde gewassen in exact dezelfde hoeveelheden. Aardappels, sperziebonen, bospeen, rode bieten, prei, kool, sla en uien. En tenslotte nog een flink aantal aardbeienplanten. Winterpeen teelt hij niet. Rondom het dorp worden namelijk akkers vol winterpenen geteeld. Al die grote machines die de wortels aan het einde van de zomer uit de grond halen, laten per ongeluk wel eens een worteltje vallen. Op dat moment gaat opa voedseljutten, met toestemming van de boer overigens.

Een keer ben ik mee gaan wortels rapen en het blijft een van de leukste dingen die ik ooit samen met opa heb gedaan. Samen ging we op stap, opa met een grote jute zak over zijn schouder, ik als tienjarig meisje met een klein zakje. Elke wortel die ik tussen de losse grond zag uitsteken, voelde als het vinden van een schat. Ik rende van wortel naar wortel, opa stond er grinnikend naar te kijken. Terug naar huis huppelen van blijdschap zat er niet meer in; ik kon mijn eigen zak vol wortels haast niet meer tillen. Opa zwaaide met gemak zijn zak van 25 kilo over zijn schouder. De wintervoorraad wortels was weer binnen. En dat zonder zaaien en onkruid wieden.

Ik bedoel maar: je hoeft echt niet alles zelf te telen. Een beetje pragmatisch zijn, daarmee kom je een heel eind in de moestuin. In een klein tuintje is het misschien niet zo handig om aardappels te gaan telen. Aardappelplanten nemen veel ruimte in beslag, op de plek van één aardappelplant passen zeker vier slakroppen en dat ook nog meerdere rondes per jaar. Hetzelfde geldt voor spinazie, radijsjes en andijvie; ze nemen weinig ruimte in beslag en kunnen meerdere keren per jaar op dezelfde plek worden geteeld en geoogst. Keuzes, keuzes, keuzes… daarover de volgende keer meer!